4 Techniki Lidera, Które Rozwiną Twoje Skrzydła.

Pamiętasz, jak się czułeś w pierwszej stresującej sytuacji jako lider? Gdy po raz pierwszy musiałeś podjąć ważną dla zespołu decyzję? Sytuacje konfliktowe, nieprzyjemny dla obu stron feedback, przeciążenie zadaniami? Czy wiesz, co sądzą o Tobie inni? Czy chce poznać techniki lidera, które pomogą ci w tych sytuacjach? Zapraszam dalej.

Wiem, jak to jest, gdy jako lider jesteś sam na sam z takimi emocjami i uczuciami. I musisz działać, bo nie możesz jako przywódca tak po prostu nic nie robić. Często byłem zmuszony w takich sytuacjach przysłowiowo iść dalej i dusić w sobie emocje. One nie znikały bez śladu, pozostawiały we mnie uczucia, które wracały i wpływały na moje osądy, myślenie i zachowanie.

I właśnie dlatego zacząłem szukać rozwiązań. Metod radzenia sobie ze stresem, ale również takich technik lidera, które nie pozwolą na wzrost ciśnienia tak we mnie, jak i moich ludziach. Jeżeli chcesz je poznać, czytaj dalej.

#1 Techniki lidera — Aktywne słuchanie

Jedną z pierwszych umiejętności, którą moim zdaniem trzeba poznać i pogłębiać w roli przywódczej, jest aktywne słuchanie. Dlaczego właśnie słuchanie? A nie komunikowanie lub wręcz mówienie? W początkach mojej liderskiej roli wydawało mi się, iż prawidłowe komunikowanie czy też przekazywanie moich myśli do moich podwładnych jest najważniejszą umiejętnością. Otóż szybko okazało się, że nie jest!

„Natura dała nam dwoje oczu, dwoje uszu, ale tylko jeden język, po to, abyśmy więcej patrzyli i słuchali, niż mówili”

Sokrates

Gdy po raz kolejny musiałem wyjaśniać, co miałem na myśli, zrozumiałem, że druga osoba nie koniecznie musi rozumieć to, co mówię w identyczny sposób jak ja. I wtedy mnie olśniło. Przecież ja jako lider mam rozumieć swoich ludzi i pomagać im rozumieć siebie i swoje wypowiedzi. To jest moja główna praca — poprawianie i udrażnianie komunikacji. Jak to osiągnąć? – zapytasz. Otóż najlepszym sposobem, na jaki do tej pory natrafiłem, jest odwrócenie sytuacji i zastosowanie techniki aktywnego słuchania. To dzięki niej możesz lepiej rozumieć, co Twój rozmówca ma Ci do przekazania, a później wykorzystywać te same metody do potwierdzania swoich wypowiedzi. Uczyć swoich ludzi jak mają z Tobą postępować i rozmawiać — czyli uczyć ich w praktyce aktywnego słuchania 😉

Techniki lidera rozwijające aktywne słuchanie.

1. Komunikacja niewerbalna a aktywne słuchanie.
   • Zainscenizuj z kimś rozmowę.
   • Poproś drugą stronę o to, aby w trakcie rozmowy: odwracała od Ciebie głowę, nie nawiązywała kontaktu wzrokowego i siedziała w pozycji, jakby chciała zaraz wstać i wyjść. W drugiej części rozmowy poproś, aby zachowywała się dokładnie na odwrót, tzn. nawiązywała kontakt wzrokowy, miała ciało i głowę zwróconą w Twoim kierunku oraz siedziała swobodnie, najlepiej oparta w pełni plecami, jakby zamierzała spędzić z Tobą cały dzień.
   • Ty w trakcie tej inscenizacji wybierz jakiś bliski Ci emocjonalnie temat i opowiadaj o nim, zapisując co jakiś czas swoje odczucia na kartce.
   • Dodatkowo możecie zamienić się rolami.
   • Na koniec porozmawiajcie o swoich odczuciach.
2. Chcesz słyszeć — czy mówić?
   1. Ponownie zainscenizuj rozmowę.
   2. Tym razem poproś drugą osobę, aby w trakcie rozmowy ciągle Ci przerywała, wtrącała swoje zdania, nie pozwalała Ci dokończyć Twoich wypowiedzi,
   3. Jak poprzednio zapisuj swoje odczucia.
   4. Możecie oczywiście zamienić się rolami.
   5. Na koniec porozmawiajcie o tym, jak się czuliście w trakcie rozmowy.
3. Czy wszystko słyszysz?
   1. Tym razem wybierz jakiekolwiek nagranie audio lub wideo na temat, w którym masz mocno odmienne zdanie niż osoba je prezentująca. Wypowiedź musi być dłuższa niż 20 minut i musi posiadać transkrypcję.
   2. Wysłuchaj tekstu w formie audio lub wideo bez zatrzymywania, próbując się skupić na tym, co słyszysz.
   3. Zanotuj to, co zapamiętałeś z faktów, argumentów i wypowiedzi, które obejrzałeś lub wysłuchałeś.
   4. Następnie sprawdź z transkrypcją, ile informacji udało się Tobie zanotować w stosunku do tego, co autor wypowiedzi rzeczywiście wypowiedział.

Pamiętaj, aktywne słuchanie, jest jedną z podstawowych umiejętności do dołączenia do Twoich technik liderów.

#2 Techniki Lidera — zwiększona uważność

Uważność, czyli świadoma obecność (z ang. Mindfulness), z tym pojęciem czy też techniką zetknąłem się, czytając o medytacjach. Bez zbędnej teorii, cała rzecz dała mi możliwość koncentrowania myślenia i reagowania na rzeczy istotne tu i teraz. Dodatkowo ćwiczenia związane z uważnością pomogły mi zmniejszyć lub wręcz zniwelować nadmierne roztrząsanie negatywnych zdarzeń, myśli, uczuć i w efekcie dały zmniejszenie niepokoju wewnętrznego. Uważam, że jest to jeden z ważniejszych elementów techniki dla liderów.

No tak, ale gdzie tutaj lider? Otóż właśnie ta technika może Ci pomóc w jeszcze lepszym skupianiu się na bieżącej chwili, szczególnie gdy rozmawiasz ze swoimi ludźmi o trudnych sprawach. Pomaga lepiej aktywnie słuchać.

Dodatkowo powoduje odprężanie Twojego mózgu od natłoku bieżących spraw i lepsze przygotowywanie na następne zadania. Ja praktykę tę nazywam minimedytacją, ponieważ większość ćwiczeń w tym zakresie nie wymaga ani dużo czasu, ani skomplikowanych przygotowań. A przynosi ona efekty zbliżone do pełnej medytacji.

Proste ćwiczenia zwiększające uważności.

1. Świadome oddychanie
   1. Możesz to ćwiczenie wykonywać na siedząco, leżąco czy też stojąco — ciekawym przykład jest wykonywanie w komunikacji publicznej!
   2. Początkującym doradzam zamknięcie oczu.
   3. Przez co najmniej 1 minutę oddychając swobodnie, skup się tylko na oddechu.
   4. Po każdym wdechu licz do 5 i wypuszczaj dopiero wtedy powietrze.
   5. Skupiaj się na tym, jak Twój oddech porusza Twoim ciałem.
   6. Staraj się myśleć tylko o oddychaniu, wręcz „smakuj” wdychane powietrze.
2. Jedzenie z pełnią uwagi
   1. To ćwiczenie wykonaj w trakcie dowolnego posiłku, ale najlepiej, kiedy nikt nie będzie Ci przeszkadzał lub będziesz jeść z osobą, która rozumie cel tego, co robisz.
   2. W trakcie tego ćwiczenia postaraj się, aby oprócz jedzenia nie mieć żadnych rozpraszaczy, telefon wyłączony, nic nie oglądaj ani nie słuchaj (brak radia, telewizji, komórki, książek, etc.).
   3. Rozpocznij jedzenie swojego posiłku i bierz każdy kęs tak, jakbyś nigdy nie jadł akurat tej potrawy. Staraj się delektować każdym kawałkiem i smakować go jak najdłużej. Rób przerwy pomiędzy kolejnymi kęsami.
   4. Skupiaj się tylko i wyłącznie na jedzeniu.
   5. Po skończonym posiłku dobrze, gdybyś zapisał swoje odczucia w trakcie jedzenia.

#3 Techniki Lidera — Relaksacja

Relaksacja w sytuacjach stresowych to coś, co pozwala przezwyciężać nawet najgorsze zdarzenia i rozmowy w ciągu dnia każdego lidera. Nie raz zdarzyło mi się dotrzeć do granicy mojej wytrzymałości psychicznej i miałem ochotę dosłownie wybuchnąć, zacząć krzyczeć i wyrzucać z siebie rozpalone emocje. Dzięki kilku prostym zabiegom stara się kontrolować te wybuchy.

Jedną z najczęściej używanych przeze mnie technik, jest praca z oddechem. Podobnie jak przy wypracowywaniu uważności, ćwiczenia te skupiają się na świadomym oddychaniu. W przeciwieństwie do poprzednich technik te mają na celu spowolnienie pracy serca, uspokojenie organizmu. I to zatrzymanie się na chwilę, daje skuteczną broń w walce z emocjami oraz stresem.

Proste ćwiczenia relaksacyjne

1. Trzy oddechy
   • Technikę tę stosuję, gdy jestem w trakcie jakieś trudniej rozmowy, zdarzenia i nie mogę sobie pozwolić na nic innego.
   • Ważne, abyś najpierw rozpoznał, kiedy poziom Twoich emocji podniósł się na tyle, że możesz stracić kontrolę nad swoim działaniem, w tym pomogą Ci ćwiczenia na samoświadomość,
   • Jeżeli już czujesz, że emocje sięgnęły granic, weź trzy głębokie powolne oddechy, wdychając powietrze przez nos, a wydychając przez usta.
   • Jeżeli to nie pomogło, poproś o przerwę w rozmowie, spotkaniu. Lepiej, gdy wrócisz do tematu, kiedy Twoje emocje opadną.
2. Głębokie oddechy
   • Zamknij oczy, skup myśli na oddechu — możesz je liczyć.
   • Weź głęboki oddech nosem, tak głęboki, aby Twój brzuch się podniósł — możesz sobie wyobrazić, jakbyś chciał napełnić balon znajdujący się w brzuchu.
   • Zatrzymaj wdech na 4-5 sekund.
   • Wypuść powoli powietrze ustami.
   • Powtórz te czynności 10 razy.
   • Takie oddychanie powinno pomóc Ci w uspokojeniu serca, spowolnienia pędzących myśli i emocji.
3. Wizualizacja pozytywnych emocji
   • To ćwiczenie wymaga, abyś nie miał w otoczeniu żadnych rozpraszaczy — możesz spróbować zastosować słuchawki i jakąś spokojną muzykę — dla mnie to w większości przypadków działa.
   • Zamknij oczy.
   • Wyobraź sobie miejsce, z którym kojarzą Ci się spokój, wyciszenie, relaks, odpoczynek itp. — może to być np. cicha łąka w lesie, gdzie słychać tylko śpiew ptaków.
   • Staraj się „poruszać” po tym miejscu i wyobrażać sobie, że Twoje emocje ulatują z Ciebie.
4. Naprzemienne napinanie i rozluźnianie mięśni
   • Zacznij jak wcześniej od kilku głębokich oddechów.
   • Następnie spróbuj napiąć po kolei mięśnie twarzy/szczeki, później szyi, braków, ramion i rąk, brzucha, pośladków, nóg i stóp.
   • A później w odwrotnej kolejności rozluźnij mięśnie od nóg po głowę, wyobrażając sobie jednocześnie, że wszelki stres i emocje ulatują z Ciebie wraz z rozluźnieniem.

Polecam wykonywać te ćwiczenia regularnie, niezależnie czy w danej chwili odczuwasz stres lub silne emocje, czy też nie. Będą one budowały w Tobie odporność na przyszłość i poczucie większej kontroli na własnym zachowaniem. Moim zdaniem są one niezbędne jako techniki liderów.

#4 Techniki Lideróa — Samoświadomość

Czy wiesz, kim jesteś? Jaki jesteś? Czego chcesz w życiu? Jak odczuwasz swoje emocje? Jakie myśli Tobą kierują? Co lubisz a co nie? Jeżeli znasz pełną odpowiedź na te z pozoru proste pytania, to świetnie, posiadasz dużą samoświadomość. Pamiętaj, aby być w pełni uczciwym wobec siebie, powinieneś skonfrontować swoje odpowiedzi, z tym, jak Twoje zachowanie, takie codzienne, jest odbierane przez innych. Taka konfrontacja może Cię zaskoczyć. Mnie zaskoczyła 😉 A stało się tak, ponieważ moje ego lub inaczej własne wyobrażenie o sobie, było subiektywne i bardzo, ale to bardzo optymistyczne. W badaniach psychologicznych mówi się o samoświadomości wewnętrznej — tak, to ta, którą sam budujesz, to Twoje wyobrażenie siebie. Oraz o samoświadomości zewnętrznej — to ta, którą buduje się na podstawie oceny siebie przez innych ludzi. Lider powinien dążyć do tego, aby mieć obie samoświadomości na jak najwyższym poziomie.

Po co mi to?

Zapytasz, po co masz zwiększać samoświadomość? Przecież jestem super! Moi ludzie uważają, że jestem super! Pamiętaj, że jako lider masz swoim zachowaniem motywować innych i przekonywać ich do wykonywania Twoich poleceń. Według badań liderzy, których wewnętrzna samoświadomość jest zgodna z tym, jak widzą ich podwładni, mają lepsze relacje z pracownikami i są ogólnie postrzegani jako bardziej skuteczni.

I dlatego tutaj kilka propozycji, abyś popracował nad swoją samoświadomością. Tak, aby zobaczyć, jak Twoje wyobrażenia o sobie sprawdzają się w rzeczywistości. W przeciwieństwie do poprzednich technik tutaj ważne jest, abyś wykonał ćwiczenia w podanej kolejności.

Ćwiczenia zwiększania samoświadomości

1. Lista własnego wizerunku

1. Spisz w postaci listy swoje wyobrażenia o sobie.
2. Uwzględnij takie kategorie lub odpowiedzi na pytania, jak:
   • Jakie są moje silne punkty? W czym jestem dobry?
   • Jakie są moje słabe strony? W czym nie jestem najlepszy?
   • Jak się komunikujesz z innymi?
   • Kiedy i jak Twoje emocje wpływają na Twoje myślenie? A jak na zachowanie?
   • Jakie są Twoje umiejętności, kompetencje? Co umiesz?
   • Jak i kiedy Twój sposób mówienia i zachowania wpływa na innych?
   • Twoje cele i kierunek rozwoju jako lidera.
   • Jak wpływa na Ciebie rytm dobowy?
   • Jaki jesteś fizycznie? Co buś chciał zmienić w tym zakresie?
3. Zapisz na liście swoje odpowiedzi w prostych zdaniach w pierwszej osobie, np.
   • Zawsze jestem punktualny,
   • Jestem rozumianą osobą,
   • Inni uważają mnie za dobrego pracownika.
4. Gdy masz już listę z poprzednich punktów, dla każdego sformułowania, które wypisałeś, dodaj pełnym zdaniem akcję, którą wykonujesz w danym zakresie lub opinię innych osób, która potwierdza Twoje sformułowanie. Zobacz przykłady:
   • Zamiast: Jestem zawsze punktualny, piszemy: Codziennie w ciągu ostatniego tygodnia przychodziłem do pracy punktualnie przed lub na 9 rano. Na każdym spotkaniu w pracy byłem zawsze przed czasem jego rozpoczęcia.
   • Pamiętaj bądź jak najbardziej uczciwy w tym, co piszesz!

2. Zbadaj co inni sądzą o Tobie.

1. Gdy masz już listę z wyobrażeniem siebie samego, wydobądź z niej swoje pytania lub tematy, na które pisałeś odpowiedzi.
2. Z listą pytań i tematów pójdź do osób, z którymi pracujesz, swoim pracownikami, szefami, kolegami z równoległych działów, etc. Zwróć uwagę, aby osoby te znały Cię z częstych interakcji — to nie może kolega, z którym pijesz kawę raz na tydzień 😉
3. Poproś ich, aby napisali Ci odpowiedzi na Twoje pytania — co oni sądzą o Twoich zachowaniach, jakie mają odczucia, etc.
4. Najlepiej, jeżeli zebrane informacje będą jak najbardziej anonimowe, tak abyś nie korelował odpowiedzi z konkretnymi osobami. Możesz poprosić kogoś o ich zebranie lub wykonać anonimową ankietę przez Internet,
5. Po zebraniu w ten sposób informacji zwrotnej o sobie samym porównaj wyniki z tym, co sam zapisałeś wcześniej. Bardzo ważne zapisz jakie emocje i uczucia budzą w Tobie odpowiedzi. Jeżeli czujesz negatywne emocje, to znak, że Twoje wyobrażenie o sobie samym nie zgadza się z tym, jak jesteś postrzegany przez innych.

3. Zbuduj plan rozwoju siebie.

1. Gdy już wiesz, jak inni Cię oceniają i jak sam oceniasz siebie, spróbuj zbudować samodzielnie lub z pomocą mentorów w danym obszarze, plan rozwoju swoich umiejętności i wiedzy w danym obszarze,
2. I zacznij pracować nad zmianą. 😉

Powyższe punkty, od 1 do 3, powtarzaj regularnie, najlepiej co kwartał lub pół roku, tak abyś miał cały czas informację zwrotną i mógł budować coraz większą samoświadomość.

I na zakończenie, pamiętaj, że coraz większe doświadczenie czy wyższa pozycja w pracy, lub też osiągnięcie dużej ilości wiedzy, powinny iść w parze z jeszcze mocniejszą pracą nad samoświadomością. Bo według badań, te czynniki — doświadczenie, wiedza i większa władza — mają one negatywny wpływ na naszą samoświadomość. Dlatego włącz, proszę pracę nad samoświadomością w swoją listę te techniki dla liderów.

Podsumowanie

Mam nadzieję, że te techniki lidera pomogą Ci w Twojej codzienności bycia liderem. Jeżeli masz jakiekolwiek przemyślenia lub uwagi, pozostaw swoje komentarze pod tym wpisem.

A jeżeli chcesz otrzymywać więcej informacji o podobnych zagadnieniach, zapisz się do mojego newslettera. Jednocześnie pobierz przydatne szablony do pracy ze swoimi umiejętnościami oraz mocnymi stronami swojego zespołu.