Trudne sprawy w pracy — toksyczne zachowania. Przewodnik jak sobie radzić z marudzeniem, kłamstwami lub udawaną bezradnością.

Czy czujesz się przygnębiony po rozmowach z niektórymi pracownikami? A może czasami masz ochotę skoczyć z wieżowca? Czy też czujesz się cały czas winny czegoś, nie do końca prawdziwego przed swoimi podwładnymi? A może masz dość marudzenia w pracy? Z pewnością nie mogę sprawić, aby takie toksyczne zachowania zniknęły z Twojego codzienne życia lidera. W związku z tym wskażę ci jednak jak sobie z nimi radzić.

Kiedy zastosujesz poniższe rady, wyobraź sobie ten niesamowity dzień… koniec bezsennych nocy spędzonych na myśleniu o złych zdarzeniach w ciągu dnia… i koniec dojazdów do pracy w obawie przed nadchodzącą pracą. Już następnego dnia po powrocie rozwiniesz bardziej pozytywne podejście do zarządzania i zupełnie nowe perspektywy dla trudnych zachowań pracowników!

Toksyczne zachowania dają Ci w kość? Szybkie kroki, aby to naprawić.

Najpierw rozpoznaj czy zachowanie jest faktycznie toksyczne, proponuję jednak abyś:

1. Skupił się na sytuacji, a nie na pracowniku.
2. Działał, nie ignorował problem!
3. Nie obwiniał siebie za zachowanie swoich pracowników.
4. Wybrał najlepsze podejście.

Jedyną drogą, aby wygrać z toksycznymi ludźmi, to nie grać z nimi.

znalezione na @PeacefulMindPeacefulLife

W mojej pracy najbardziej sprawdza się poniższa lista kroków:

1. Sprawdź, co mówi ci Twoja intuicja?
2. Zadaj sobie same dwa pytania:
   1. Czy takie zachowanie zdarzało się już wcześniej?
   2. Jakiego typu osoba zachowuje się w taki sposób?
3. Zastanów się, czy zachodzi jedno z poniższych:
   1. Czy Twój pracownik zawsze bierze więcej niż daje?
   2. Pracownik cały czas działa w trybie kryzysu… zawsze coś go blokuje.
   3. Nigdy nie odczuwa winy za swoje działania.
   4. Nigdy nie możesz się spodziewać jaki wynik uzyskasz.
   5. Pracownik nie szanuje granic.
   6. Nigdy nie dotrzymuje obietnic.
   7. Kłamią na temat rzeczy, które nie mają znaczenia.
   8. Nie wykazują empatii wobec innych.
   9. Ciągle narzekają na innych i na to, co się dzieje wokół.
4. Użyj ogólnych kroków do zaradzenia sytuacji.
   1. W razie potrzeby zaangażuj dział HR. Lub zespół prawny.
   2. Przestań szukać wymówek dla zachowania ludzi.
   3. Traktuj wszystkich tak samo. 
   4. Spotkaj się twarzą w twarz i daj jasną informację zwrotną.
   5. Zdecyduj, czy powinieneś pośredniczyć w konflikcie.
   6. Bądź bardzo konkretny.
   7. Ustal oczekiwania.
   8. Przesuń pracownika w przypadku braku poprawy.
5. Określ, z jakim typem toksycznego pracownika masz do czynienia.

Czytaj dalej, aby dowiedzieć się, jak każdy typ wpływa na Twój zespół oraz jakie metody możesz zastosować.

Toksyczne zachowania — jak je rozpoznać?

Przez wiele lat wydawało mi się, że należy znać jakieś magiczne lub bardzo psychologiczne metody rozpoznawania pracowników, których zachowanie jest toksyczne dla zespołu i firmy. Dlatego doświadczając tych zachowań, nauczyłem się ufać jednemu prostemu narzędziu „wykrywania” takich zachowań. Tym narzędziem jest intuicja.

Zapytacie, ale jak to? Moja intuicja?

Tak dokładnie ona. Jeżeli wewnętrznie czujesz, że coś jest nie tak w zachowaniu Twojego pracownika, niech zapali ci się żółta lampka. Jeżeli czujesz się nieswojo z tym, jak on postępuje, warto, abyś zastanowił się głębiej nad jego poczynaniami.

Dwa proste pytania.

Analizując sytuację, zacznij od dwóch prostych pytań, które powinny ci szybko pomóc rozpoznać typ zachowania.

I. Czy takie zachowanie zdarzało się już wcześniej?

Odpowiedź na pierwsze pytanie pomoże Ci odróżnić pojedynczą pomyłkę od uporczywego nawyku. Ponieważ każdy z nas popełnia pomyłki i błędy, Ty jako lider powinieneś wspierać swoich ludzi, aby potrafili z nich się uczyć. Reasumując, jeżeli dana osoba zachowuje się w ten sposób cały czas, nie powinieneś tego traktować jako pomyłki, ale jako jego trwały wzór zachowania.

II. Jakiego typu osoba zachowuje się w taki sposób?

Drugie pytanie pozwoli Ci znaleźć odpowiedź na zasadnicze pytanie. Czy chcesz mieć pracownika, który zachowuje się w sposób, który wpływa negatywnie na Twój zespół, na Ciebie i na Waszą pracę?

Obie odpowiedzi w połączeniu z Twoją intuicją dadzą ci praktyczną wiedzę czy masz do czynienia z toksycznymi zachowaniami. Natomiast poniżej znajdziesz kilka bardziej szczegółowych zachowań, które potrafią zatruć współpracę w pracy.

#1 Gdy Twój pracownik zawsze bierze więcej niż daje.

Osoba toksyczna zawsze przejmuje się tym, co ktoś może dla niej zrobić. Mogą nieustannie prosić o przysługę lub „potrzebować” Twojej pomocy. Ktoś taki może zadzwonić do Ciebie tylko wtedy, gdy będzie czegoś potrzebował lub może potrzebować czegoś później.

#2 Pracownik cały czas działa w trybie kryzysu… zawsze coś go blokuje!

Osoba, która zawsze wydaje się mieć kryzys, może mieć większy problem niż zwykłego pecha. Szczególnie jest to widoczne, gdy biorąc się nawet za drobne zadania, sprawiają, że przeradza się to kryzys. Zwracają na siebie uwagę, a celem „kryzysu” jest zawsze poszukiwanie uwagi. Nie dochodzi natomiast nigdy do rozwiązywanie problemów.

#3 Nigdy nie odczuwa winy za swoje działania.

Bez względu na sytuację zawsze istnieje powód, dla którego coś nie jest ich winą. Ktoś inny przesadził, ktoś źle zrozumiał, ktoś skłamał, ktoś inny mnie rozgniewał. Zawsze jest ktoś inny za to, co się z nimi dzieje. Mimo tego efektów ich pracy niestety nie widać.

#4 Nigdy nie możesz się spodziewać jaki wynik uzyskasz.

Osoba, która jest toksyczna, może być przyjemna, gdy ją zobaczysz, a mściwa za drugim razem. Nic nie wskazuje na to, dlaczego zmieniają się ich postawy, więc nie możesz wiedzieć z góry. Ta osoba może się zmienić w jednej chwili, więc odkryjesz, że wokół niej „chodzisz po skorupkach jaj”.

#5 Pracownik nie szanuje granic.

Jeśli ciągle musisz prosić kogoś, aby nie zachowywał się w określony sposób wokół ciebie, a oni to ignorują. To znak, że mogą być toksyczne. Jeśli musisz nieustannie wyznaczać swoje granice, jest to znak, że dana osoba naprawdę rozwija się, tworząc konflikt. Mogą nawet winić cię za to, że jesteś zdenerwowany.

#6 Nigdy nie dotrzymuje obietnic.

Ich głównym celem jest skłonienie cię do robienia rzeczy dla nich i obiecają ci wszystko, aby to osiągnąć. Łatwo to zauważyć, ponieważ ta osoba nigdy nie dotrzyma tych obietnic. Zawsze będą mieli powód, dla którego nie mogą spełnić obietnicy, a ty powinieneś ją przyjąć bez pytania.

#7 Kłamią na temat rzeczy, które nie mają znaczenia.

Tu nie chodzi o białe kłamstwa, kłamstwo, by zachować twarz lub kogoś chronić. To rażący wzór powtarzającej się nieuczciwości. Jeśli masz wokół siebie kogoś, kogo nie możesz powiedzieć, czy kłamie, czy mówi prawdę, są szanse, że może być toksyczny.

#8 Nie wykazują empatii wobec innych.

Zwykle nawet nie przyznają się do rzeczy, które mają miejsce w życiu innych ludzi, chyba że ma to na nich wpływ. Jeśli członek rodziny jest chory lub ma problemy, zazwyczaj zachowuje się tak, jakby to nic wielkiego. W zasadzie nie obchodzą ich osoby wokół, więc nie zawracają sobie głowy sprawdzaniem ich… chyba że nagle czegoś potrzebują.

#9 Ciągle narzekają na innych i na to, co się dzieje wokół.

Czy pracownicy często narzekają na inne osoby lub zdarzenia, ale nie wprowadzają żadnych zmian, aby odmienić swój los? Jeżeli tak, to masz do czynienia z „marudami”, którzy będą zatruwać Twoje środowisko pracy. Nie pomogą żadne zmiany, które będziesz wprowadzał. Nic ich nie zadowoli. To jasna wskazówka, że acz do czynienia z toksycznym zachowaniem.

Jaki wpływ mają toksyczne zachowania na Twój zespół?

Toksyczne zachowania pozostawione same sobie, będą miały duży wpływ na Ciebie i na Twój zespół. Zachowania te będą siały spustoszenie w morale, w pracy zespołowej i produktywności. Istnieje dodatkowy problem, że nie zawsze jako liderzy wiemy, którzy pracownicy są w rzeczywistości toksyczni.

Zapamiętaj, że każde toksyczne zachowanie może wywoływać:

• Zmniejszenie wydajności Twojego zespołu.
• Zmniejszenie zaangażowania w Twoim zespole.
• Więcej roszczeniowych postaw wśród Twoich ludzi.
• Brak zaufania do kolegów i do Ciebie jako lidera.
• Oraz inne, które w szczegółach opisuję w następnych punktach.

Toksyczne zachowania – przykład.

Mam wiele przykładów z życia wziętych, kiedy jedna osoba może dosłownie zniszczyć działanie całego zespołu. Spotkałem się na przykład z pracownikiem, który w ramach pracy w zespole narzekał na zadania do wykonania, na swoją pensję, na firmę, w której pracowaliśmy. Mimo tego, nic nie chciał zmienić w swojej sytuacji. Mimo zwracania mu uwagi i proszenia go o zmianę zachowania zawsze miał wymówkę, jakoby nie była to jego wina. Jednocześnie nie zmieniał swojego zachowania.

Jego zachowanie wpływało tak mocno na zespół, że nawet najbardziej zadowoleni i „zahartowani” pracownicy, zaczęli również narzekać. Wydajność całego zespołu spadła w widoczny sposób. Wykonywanie zadań spadła o połowę. Mimo dalszych usilnych prób naprawy sytuacji nic nie pomagało. Toksyczne zachowania skończyły dopiero z odejściem pracownika.

Toksyczne zachowania w badaniach psychologicznych.

Według badania przeprowadzonego przez ekspertów ds. rozwoju przywództwa i konwersacji w Fierce Inc. tylko 18% pracowników skarży się kierownictwu na współpracowników, którzy praktykują toksyczne zachowania. Tylko 24% faktycznie konfrontuje się z trudnymi osobami, natomiast 54% po prostu ignoruje problematyczne zachowania.

Fierce przeprowadził ankietę wśród tysięcy pełnoetatowych pracowników w całych Stanach Zjednoczonych, więc dane nie są reprezentatywne dla pracowników wirtualnych. Mimo to myślę, że można bezpiecznie powiedzieć, że problem jest bardziej widoczny w zespołach wirtualnych i hybrydowych. W końcu znacznie łatwiej jest ignorować współpracowników, gdy nie widzisz ich codziennie, więc 54% jest prawdopodobnie wyższe wśród pracowników wirtualnych.

Badanie przeprowadzone w Polsce przez firmę SW RESEARCH Agencja Badań Rynku i Opinii, pokazują jasno, że polscy pracownicy mają często do czynienia z toksycznymi zachowaniami. Pełny raport z tego badania jest dostępny na stronie http://bezpieczniwpracy.pl/wp-content/uploads/2019/10/Raport-Bezpieczeństwo-Pracy-w-Polsce-2019.pdf.

Toksyczne zachowania – jak im przeciwdziałać?

Jako lider masz obowiązek, aby przeciwdziałać toksycznym zachowaniom oraz pracownikom, którzy nagminnie je powodują. To jest jedno z Twoich zadań w roli przywódcy. W zależności od rodzaju toksycznego zachowania i typu pracownika możesz spotkać na swojej drodze różne metody rozwiązywania sytuacji. Poniżej znajdziesz różne metody dobrane do różnych typów toksycznych pracowników.

Roztrzepany bałaganiarz.

Niekompetentny, niekonsekwentny i niewiarygodny, roztrzepany bałaganiarz może obniżyć wydajność i energię całego zespołu. Nikt nie lubi, gdy ktoś ma problemy. Jednakże permanentne proszenie o pomoc oraz nadmierne poleganie na innych osobach w czyszczeniu lub naprawianiu błędów, będzie szybko prowadzić projekt do opóźniania się. Jednocześnie będzie prowadzić do zwiększenia frustracji w zespole. Niezależnie od tego, czy nie wiedzą, jak wykonywać swoją pracę, czy po prostu nie są w stanie jej robić, ściągają za sobą w dół wszystkich.

Próżniak

Znalezienie sposobów na uniknięcie pracy w pracy to praca na pełny etat dla tego toksycznego typu. Podobnie jak Roztrzepany bałaganiarz, są one głównym źródłem straty czasu, energii i entuzjazmu innych. Próżniacy są szczęśliwi, że wszyscy mogą sobie pozwolić na luz i nie przejmują się tym, co myślą o nich inni członkowie zespołu lub ich menedżerowie. Jeśli im się uda nic nie robić, zrobią to.

Męczennik

Przeciwieństwo próżniaka, może wydawać się marzeniem pracodawcy, ale pracownik, który upiera się przy robieniu wszystkiego samodzielnie, może spowodować również poważne problemy. Nie tylko ciężko pracujący. Męczennik chce również poinformować wszystkich, co poświęcają dla swojej pracy. Mogą mieć problemy z kontrolą lub pracować zbyt ciężko, aby się wykazać, ale powodują nierównowagę w zespole, wywołują niepokój w szeregach i są narażeni na wypalenie.

Towarzyski

Zabawny, rozrywkowy i najlepszy przyjaciel każdego, osoba towarzyska traktuje swoją pracę tak, jakby była to jego / jej osobista impreza lub scena każdego dnia. Niezależnie od tego, czy rozmawiasz przez telefon, czy w lodówce, najważniejsze są plotki i czat. Podczas gdy zabawa i społeczność mają swoje miejsce w miejscu pracy, osoba z towarzystwa zabiera zbyt wiele myśli. Kiedy większość płatnych godzin zajmuje rozmowa i niekończące się przerwy na kawę, ten charyzmatyczny pracownik staje się toksyczny.

Socjopata

Szacuje się, że 4% populacji spełnia definicję kliniczną, ale nawet bez diagnozy pracownik z tendencjami socjopatycznymi może zostawić próbę destrukcji i niezgody, gdziekolwiek się pojawi. Zatruwają atosferę i tworzą wrogie środowisko dla wszystkich innych. Jeden destrukcyjny pracownik może zrujnować moralność, spójność i skuteczność całego zespołu, a jeśli zostanie przydzielony do roli klienta, może poważnie zaszkodzić Twojej reputacji i wynikom finansowym.

Zamiast podsumowania

Pamiętaj, że budowanie zaufania w Twoim zespole pomoże ci uruchomić proces niedopuszczania do toksycznych zachowań. Ta prewencja jest lepsza niż późniejsze naprawianie problemów.

Jako lider, na twoich barkach spoczywa główna odpowiedzialność, aby praktykować zachowania, które chcesz, aby inni naśladowali.

Himanshu Bhatia, founder, Rose International.